در کلاس ۱۷ میلیونی شاد چه می گذرد؟
کنکور هنر: به گزارش کنکور هنر، برنامه آموزشی شاد که دست کم ۱۷ میلیون کاربر دارد، بعنوان تنها نرم افزار ملی آموزشی برای دانش آموزان اثربخشی بیشتر احتیاج به تمهیداتی دارد. به نظر می آید بالا بردن سرعت اینترنت و افزایش کیفیت برنامه از راه فراهم ساختن برخی قابلیت ها بتواند به بهبود کارآمدی آن کمک نماید.
با انتشار کرونا در سال ۲۰۱۹ و تعطیلی مدارس، کشورهای مختلف برای جا نماندن از فرآیند آموزش، پلت فرم هایی طراحی کردند و آنرا اجرا کردند. در ایران هم این مورد مورد توجه قرار گرفت و بدین منظور وزارت آموزش و پرورش با همکاری شرکت همراه اول در فروردین ۱۳۹۹ از نرم افزار «شاد» رونمایی نمود.
شاد(مخفف عبارت شبکه آموزش دانش آموز) نرم افزار ارتباطی و آموزشی است که به منظور اجرای آموزش مجازی در زمان قرنطینه کرونا و در مواقع بحرانی پس از آن هم به کمک آموزش آمد. در اردیبهشت آن زمان بیشتر از ۸ میلیون دانش آموز در این نرم افزار ثبت نام کرده بودند و برای آموزش از آن استفاده می کردند.
شاد شرایط آموزش آنلاین را برای ۹ میلیون دانش آموز از ۱۷ میلیون دانش آموز در مقاطع مختلف از سراسر کشور فراهم نموده است این برنامه بعد از اتمام دوره کرونا هم در دسترس معلمان و دانش آموزان قرار گرفته و در مواقع آلودگی هوا و تعطیلی مدارس همچنان از آن استفاده می شود. بطوریکه میتوان گفت حالا شاد شرایط آموزش آنلاین را برای ۹ میلیون دانش آموز از ۱۷ میلیون دانش آموز در مقاطع مختلف از سراسر کشور فراهم نموده است. با این وجود این برنامه بی نقص نبوده و مانند خیلی از برنامه ها و ابزارهای آموزشی دیگر دارای مزایا و چالش هایی است که در این گزارش مورد بررسی قرار می گیرد.
مزایا به روایت پژوهشگران
«فاطمه نوروزلو و ابوالفضل محمدی» در پژهشی با عنوان «مطالعه کیفی اثربخشی آموزش مجازی در شبکه آموزش دانش آموزی شاد» به بررسی مزایای شبکه شاد پرداخته و دراین مطالعه اشاره کردند که تولید محتوای متنوع، کشف توانایی معلم در جهت تولید محتوا، دیدن فیلمهای آموزشی با تمرکز بالا، دیدن فیلمهای آموزشی به شکل مکرر، آگاهی والدین از وضعیت تحصیلی فرزندان، ارسال تدریس معلمان دیگر، آشنایی با روش آزمون و روش تدریس آنلاین همچون مزایای شبکه آموزشی شاد است. از نظر این محققان، از دیگر مزایای آموزش مجازی ایجاد امکان پرسش و پاسخ، دسترسی به محتواهای ضبط شده موجود، ارسال تصاویر و کلیپ آموزشی متنوع و استفاده همزمان از آموزش عینی و شنیداری است.
تولید محتوای متنوع، کشف توانایی معلم در جهت تولید محتوا، دیدن فیلمهای آموزشی با تمرکز بالا، دیدن فیلمهای آموزشی به شکل مکرر، آگاهی والدین از وضعیت تحصیلی فرزندان، ارسال تدریس معلمان دیگر، آشنایی با روش آزمون و روش تدریس آنلاین همچون مزایای شبکه آموزشی شاد استمحققان در این مطالعه اشاره کردند که به لحاظ اقتصادی و زمانی هم شبکه آموزشی شاد دارای مزایایی از قبیل محدود نبودن به مکان، حذف هزینه آمد و شد، صرفه جویی در برنامه ریزی، صرفه جویی در زمان، سرعت بخشی بیشتر به آموزش، در اختیار داشتن زمان بیشتر برای معلم و دیدن فیلمهای آموزشی در هر زمانی است.
«مجتبی خسروی و پروین شاهرخی قلندر» هم در مطالعه ای تحت عنوان «چالش ها و فرصت های پخش زنده شبکه شاد اجتماعی دانش آموزی» اشاره کردند برگزاری جلسات آنلاین مدیران، اولیا و مربیان، برگزاری کلاس های تعاملی، ارتباط تصویری همزمان کاربران شاد، مشاهده لیست حاضران در شبکه پخش زنده، برگزاری آزمون های شفاهی و پرسش و پاسخ، تماس صوتی دو طرفه مجانی و فضای مجازی ایمن شاد برای دانش آموزان همچون مزایای شبکه آموزشی شاد برای دانش آموزان است.
چالش های شبکه شاد از زبان آموزگاران
با وجود این که شاد دارای مزایایی است، اما این نرم افزار هم مانند خیلی از نرم افزارهای دیگر با مسایل و مشکلاتی رو به رو است که از آن جمله میتوان به کاهش روش تدریس معلم به شکل فعالیت محور، کاهش پرسش و پاسخ، فقدان استفاده از حرکات و زبان بدنی، مشارکت نداشتن دانش آموزان، آشنایی نداشتن استفاده کنندگان از برنامه و نامناسب بودن برای دروس عملی و آزمایشگاهی اشاره نمود.
نکته حائز اهمیت اینست که در بسیاری مواقع آلودگی هوا، یخ زدگی معابر در زمستان و شیوع بیماری های فصل سرما سبب تعطیلی مقاطع مختلف مدارس در بعضی از شهر های کشور می شود. در این شرایط نرم افزار شاد تنها نرم افزار ملی است که می تواند جایگزین آموزش حضوری شود. این در شرایطی است که به قول بعضی از کاربران، شاد در زمان کوتاه آموزش غیرحضوری با اختلال یا مشکلات مختلفی مواجه می باشد که بر کمیت و کیفیت آموزش تأثیر می گذارد.
برای مثال «شبنم» معلم ریاضی متوسطه اول در مورد نمونه ای از این اختلال ها به پژوهشگر ایرنا می گوید: تنها حسنی که شاد دارد، اینست که اینترنت زیادی نمی خواهد و مصرف داده اش کم است. برای نمونه اگر می خواهیم فیلم سنگینی بفرستیم، نگران این نیستم که حجم زیادی از اینترنت را از دست خواهیم داد. اما سرعت در انتقال مفاهیم خیلی کم است. برای نمونه در ارسال یک فیلم با حجم ۲۰ مگ با مشکل رو به رو هستیم. مدت زمان بسیاری باید صبر نماییم تا فیلم بارگذاری شود که البته آن هم به درستی صورت نمی گیرد و باید مجدد انجام داد.
علاوه براین مشکل ارسال فیلم سبب می شود لایو خوبی هم برگزار نشود. وقتی سرعت پایین است، لایو به شکل بریده بریده فرستاده می شود و اصلا دانش آموزان نمی توانند متوجه شوند که چه چیزی دیده و یا چه چیزی شنیده اند. ازاین رو با عنایت به سرعت اینترنت، اصلا نمی شود در این فضا کار کرد. در حالیکه برنامه ساده ای مثل بله خیلی بهتر از شاد کار می کند. یک عیب دیگر شاد اینست که وقتی پی دی افی در شاد ارسال می شود، بعد از مدتی نمی شود آنرا دانلود کرد. یعنی پس از مدتی خود به خود شاد حذفش می کند.
«ملیحه» آموزگار جامعه شناسی متوسطه دوم هم در اینباره به پژوهشگر ایرنا می گوید: شاد مشکلات بسیاری دارد. وقتی فرد خودش معلم است و همزمان بچه هایش هم کلاس دارند، اختلال اینترنت ایجاد می شود. از طرفی باید مراقب بود تا اختلال صدا هم ایجاد نشود. چونکه وقتی خانه کوچک است و اتاق به اندازه کافی نیست امکان دارد این مشکل یعنی تداخل صداها هم صورت بگیرد.
از طرفی در فضای شاد کنترلی نیست. برای نمونه وقتی از دانش آموزان امتحان گرفته می شود، اصلا مشخص نیست، آنها با علم خودشان پاسخ می دهند، از روی کتاب رونویسی می کنند و یا به مادر، خواهر و یا برادر بزرگتر می دهند تا آنها جواب بدهند. در حالیکه اگر این برنامه مانند برنامه های دانشگاهی مثل اسکای روم و یا ادوبی کانکت طراحی می شد، تا حد زیادی این مشکلات مرتفع می شد. یعنی می شد هم تصویر داشت و هم صداها را شنید.
این معلم می افزاید: از طرفی چون همه از ابتدا این ذهنیت را نسبت به شاد پیدا کرده اند که فضای شاد مساعد نیست و مدام قطع و وصل می شود، ازاین رو دانش آموزان هم از این شرایط سوء بهره برده و از درس و امتحان فرار می کنند. این در شرایطی است که نگاه اکثریت به برنامه هایی مانند ادوبی کانکت و اسکاری روم بهتر است. همینطور در شاد، لایو یک طرفه است. یعنی معلم درحال صحبت کردن است و دانش آموزان کار خاصی نمی توانند انجام دهند و یا نظری بدهند. از طرفی اگر بخواهیم گفت وگوی صوتی هم داشته باشیم، باز اختلال ایجاد می شود. در صورتی که در ادوبی کانکت و یا اسکای روم این گونه نیست.
معایب شبکه شاد از زبان والدین
در خصوص معایب شبکه آموزشی شاد، پژوهشگر ایرنا نظر بعضی از والدین را هم جویا شد.
«مینا»، مادر دانش آموز کلاس سوم ابتدایی می گوید: مهم ترین مشکل کندی اینترنت است. چون سرعت اینترنت خیلی کم است، ازاین رو نمی توانیم کاربرگ ها و یا فیلمها را دانلود نماییم. از طرفی برنامه شاد کیفیت بالایی ندارد. برای نمونه پیام رسان شاد اصلا اخطار ندارد و تا وارد برنامه شاد نشویم، اصلا نمی توانیم متوجه شویم که پیامی برای ما آمده است یا خیر. از طرفی فیلمها در شاد باز نمی شوند و هیچ پیام رسان دیگری هم نمی تواند فیلمها را باز کند. واقعا این برنامه با این توانایی به چه دردی می خورد؟
«وحیده»، مادر دانش آموز کلاس چهارمی می گوید: بعضی وقت ها که معلمان گفت وگوی صوتی برای بچه ها می گذارند، اصلا نمی توانیم وارد گفت وگوی صوتی شویم و وقتی وارد گفت وگوی صوتی شویم، هیچ صوتی نداریم. معلم هم وقتی می بیند نصف بچه ها داخل گفت وگوی صوتی نیستند از گفت وگوی صوتی خارج می شود.
«معصومه» مادر دو فرزند محصل می گوید: به نظر من وقتی به علت آلودگی هوا و یا کمبود برق تعطیل اعلام می شود، مدارس هم باید تعطیل شوند. وقتی برق نیست، آنتن گوشی تلفن هم خوب کار نمی کند و قطع و وصل می شود. نباید مدارس را مجازی کنند، چونکه هیچ بازدهی ندارد. معلمان کاربرگ می گذارند و عملاً کار مادرها را در این شرایط بیشتر و بیشتر می کنند. از طرفی عرضه درس هم درست صورت نمی گیرد. چونکه اغلب فیلمها باز نمی شوند. معلم به نماینده کلاس می گوید که فیلمها و یا کاربرگ ها را به ایتا و یا بله بقرستد تا مادران از آنجا دانلود کنند، ازاین رو چرا باید اصرار داشت تا آموزش در فضای شاد صورت بگیرد.
راهکار برای بهبود عملکرد برنامه آموزشی شاد چیست
مشخص است که برنامه آموزشی شاد با وجود تمام مزایا، نتوانسته هنوز رضایت اکثریت را کسب کند. بطوریکه بر اساس نظرسنجی آنلاینی که خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) در سال ۱۴۰۰ انجام داد، مشخص شد که ۴۵.۵ درصد پاسخگویان برای میزان رضایت خود گزینه «اصلاً» و ۱۹.۴ درصد گزینه «کم» را انتخاب کردند. ۱۸.۶ درصد هم میزان رضایت خود از این برنامه را «تاحدی» و ۱۶.۵ درصد هم «زیاد» اعلام نموده اند.
طبق نظرسنجی آنلاینی که خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) در سال ۱۴۰۰ انجام داد، مشخص شد که ۴۵.۵ درصد پاسخگویان برای میزان رضایت خود گزینه «اصلاً» و ۱۹.۴ درصد گزینه «کم» را انتخاب کردند. ۱۸.۶ درصد هم میزان رضایت خود از برنامه شاد را «تاحدی» و ۱۶.۵ درصد هم «زیاد» اعلام نموده انداگر چه نظرسنجی دیگری از آن زمان به بعد انجام نشده است، اما با عنایت به صحبت های والدین و معلمان باید گفت هنوز به علت مسایل و مشکلات برنامه شاد، خیلی از کاربران از آن رضایت کامل را ندارند و حتما باید برای بهبود عملکرد این برنامه ملی اقدامات اساسی صورت بگیرد.
در این باره به نظر می آید فراهم ساختن امکان ارتباط دیداری و شنیداری، امکان اشتراک گذاری فایل های صوتی و تصویری مفید باشد. از طرفی بالابردن سرعت اینترنت خصوصاً در زمان هایی که با پیک مصرف رو به رو هستیم، می تواند به رفع مشکلات ناشی از بارگذاری و دانلود عکس ها و فیلمها کمک بسیاری کند. به نظر می رسد در کنار شاد استفاده از نرم افزارهای مکمل پخش زنده و حتی استفاده از قابلیت های اسکای روم هم موثر باشد.
منبع:
۱- نوروز لو، فاطمه، محمدی، ابوالفضل، مطالعه کیفی اثربخشی آموزش مجازی در شبکه آموزش دانش آموزی شاد بر تجارب زیسته معلمان مقطع ابتدایی، مجله پیشرفت های نوین در روانشناسی، بهمن، ۱۴۰۲: شماره ۶۸
۲- خسروی، مجتبی، شاهرخی قلندر، پروین، چالش ها و فرصت های پخش زنده شاد شبکه اجتماعی دانش آموزی، دو ماهنامه نخبگان علوم و مهندسی، ۱۴۰۱: شماره ۳، دوره ۷
منبع: كنكور هنر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب